การผสมข้ามพันธุ์ (crossbreeding) หมายถึง การผสมสัตว์ตั้งแต่ 2 พันธุ์ขึ้นไป ตัวอย่างเช่น การผสมข้ามพันธุ์ระหว่างสุกรพันธุ์ดูร็อคกับพันธุ์ลาร์จไวท์ หรือระหว่างโคพันธุ์พื้นเมืองกับพันธุ์บรามัน เป็นต้น ผลทางพันธุกรรมที่เกิดขึ้นจากการผสมข้ามพันธุ์คือการเพิ่มความเป็นเฮตเตอโรไซโกต (heterozygosity) เช่นเดียวกับการผสมสัตว์พันธุ์เดียวกันแต่ไม่เป็นญาติกัน หรือที่เรียกว่าการผสมนอกสายสัมพันธ์ (outcrossing) เมื่อนำสัตว์ต่างพันธุ์มาผสมข้ามพันธุ์กันลูกที่ได้ (F1) จะมีพวกที่เป็นเฮตเตอโรโกตในสัดส่วนที่มากน้อยพียงใดขึ้นอยู่กับว่าพ่อแม่ที่ใช้มาผสมพันธุ์กันนั้นมียีน ณ โลกัสนั้นแตกต่างกันเพียงใดลูกที่ได้ก็จะเป็นเฮตเตอโรไซโกตมากตามไปด้วย และเนื่องจากการผสมข้ามทำให้เป็นเฮตเตอโรไซโกต เมื่อนำสัตว์ลูกผสมเหล่านี้ไปเป็นพ่อแม่พันธุ์ ลูกที่ได้มักมีลักษณะแตกต่างจากพ่อแม่และแตกต่างระหว่างกันเองมากอันเป็นผลเนื่องจากการแยกตัวของยีน ปรากฏการณ์นี้เรียกว่า ให้ลูกไม่ตรงตามพันธุ์ ( not breed true ) ตัวอย่างเช่น การผสมพันธุ์ระหว่าง DD และ dd จะได้ลูกที่เป็นเฮตเตอโรไซโกต (Dd) ทั้งหมดเมื่อนำลูกที่ได้นี้มาผสมพันธุ์กันก็จะได้ลูกที่มียีโนไทป์ต่างกันถึง 3 แบบ ได้แก่ DD Dd และ dd ซึ่งถ้ายีน D เป็นยีนข่ม และยีน d เป็นยีนด้อยจะทำให้ได้ลูกที่มีลักษณะแตกต่างกัน 2 แบบ นั่นคือลูกส่วนหนึ่งที่มียีโนไทป์ DD และ Dd จะมีลักษณะเหมือนพ่อแม่ แต่ลูกอีกส่วนหนึ่งที่มียีโนไทป์ dd จะมีลักษณะที่แตกต่างไปจากพ่อแม่ของมัน

สุกรพันธุ์็ลาจไวท์	สุกรพันธุ์แลนด์เรซุ์