ประเภทของวัด

        ประเภทของวัดพอจะแบ่งออกได้ดังนี้              
        ๑.  วัดหลวงหรือพระอารามหลวงคือวัดที่พระมหากษัตริย์ สมเด็จพระราชินี สมเด็จพระยุพราช ทรงสร้างและปฏิสังขรณ์เป็นการส่วนพระองค์  แล้วพระราชทานเพื่อเป็นเกียรติยศแก่ผู้ต่ำศักดิ์ลงมา   หรือพระบรมวงศานุวงศ์และข้าราชบริพารผู้ใหญ่ทรงสร้างขึ้นหรือโปรดให้ปฎิสังขรณ์และสร้างขึ้น แล้วน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายเป็นพระอารามหลวง
       นอกจากนี้  ยังรวมถึงวัดที่ประชาชนสร้างหรือปฏิสังขรณ์   และทรงรับไว้เป็นพระอารามหลวงอีกด้วย

        ความเป็นมาของพระอารามหลวง

        ชั้นแห่งพระอารามหลวง

        ชนิดและขนาดแห่งพระอารามหลวง

        ๒.  วัดราษฎร์ คือ   วัดที่ประชาชนทั่วไปสร้าง หรือปฏิสังขรณ์ขึ้นตามศรัทธา  และได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาถูกต้องตามกฎหมายจากทางราชการแล้ว    และช่วยกันทำนุบำรุงวัดสืบต่อกันมา ส่วนวัดที่ราษฎรมีจิตศรัทธาร่วมกันสร้างขึ้นเพื่อเป็นที่อยู่ของภิกษุสงฆ์ เราเรียกว่าสำนักสงฆ์ ซึ่งยังไม่ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา
        นอกจากนี้ วัดที่ประชาชนสร้างหรือปฏิสังขรณ์ ถ้าพระมหากษัตริย์ทรงพิจารณาเห็น  สมควรได้รับเกียรติยกย่องเป็นพิเศษ ก็ทรงรับไว้เป็นพระอารามหลวงด้วย

        รัฐบาลซึ่งได้ยึดมั่นในนโยบายที่จะทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา พิจารณาเห็นว่า  การยกฐานะวัดราษฎร์ขึ้นเป็นพระอารามหลวง   ก็เป็นวิธีการอันหนึ่งที่จะช่วยเชิดชูพระพุทธศาสนาให้เจริญรุ่งเรือง    เมื่อมีวัดที่เห็นสมควรเป็นพระอารามหลวง    การขอพระราชทานยกวัดราษฎร์ขึ้นเป็นพระอารามหลวง จึงได้ดำเนินการสืบต่อมา

พระพุทธศาสนา

       "พุทธศาสนา"  เป็นศาสนาประจำชาติไทยมาอย่างยาวนาน   พระมหากษัตริย์ทุกพระองค์   ล้วนได้ทรงทำนุบำรุงอุปถัมป์พระพุทธศาสนามาโดยตลอด พุทธศาสนาในประเทศไทย มี 2 นิกายที่สำคัญ คือ  มหายาน  และ หินยาน โดยนิกายหินยานได้เข้ามาเผยแพร่ในประเทศไทยตั้งแต่ ราว พ.ศ.300 คนไทย ได้นับถือพุทธศาสนาเพิ่มมากขึ้นอย่างกว้างขวางมาเป็นลำดับ  จนถึงสมัยรัชกาลที่  3 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์  พุทธศาสนาได้แบ่งย่อยออกเป็น มหานิกาย  และธรรมยุติ แม้จะมีธรรมทัศนะ  และวัตรปฏิบัติที่มีรายละเอียดปลีกย่อยแตกต่างกันไปบ้าง แต่ในหลักธรรมแล้ว  ยังคงยึดถือตามพระราชบัญญัติในพระไตรปิฎกเช่นเดียวกัน

      พุทธศาสนาในประเทศไทยมีลักษณะที่ผสมผสานกับศาสนาพราหมณ์ และคติความเชื่อดั้งเดิมเกี่ยวกับผีสางเทวดา  พุทธศาสนามีอิทธิพลอย่างมากต่อการสร้างสรรค์และลักษณะของวัฒนธรรมไทยในด้านต่าง   ทั้งด้านจิตใจ ความเชื่อ บุคลิกภาพ รวมถึงวัฒนธรรมทางด้านวัตถุ อาทิเช่น เจดีย์ โบสถ์ วิหาร และพระพุทธรูปปางต่างๆ เป็นต้นพุทธศาสนาในประเทศไทยเจริญรุ่งเรืองอย่างมากในสมัยสุโขทัย และกรุงศรีอยุธยาตอนต้นต่อมากรุงศรีอยุธยาถูกพม่าตีแตก     และตกเป็นประเทศราชของพม่าทำให้ศาสนาพุทธถึงยุคเสื่อมลง จนกระทั่งสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชได้กอบกู้เอกราชให้ชนชาวไทยได้สำเร็จ   พระองค์ได้ทรงเริ่มฟื้นฟูพระพุทธศาสนาขึ้นมาอีกครั้ง ต่อมาในราชวงศ์รัตนโกสินทร์ พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกได้ทรงก่อตั้ง "กรมสงฆ์การี" ขึ้นมา โดยมีหน้าที่ดูแลพระสงฆ์ในพุทธศาสนา ซึ่งปัจจุบัน ได้มีการเปลี่ยนแปลงและพัฒนารูปแบบการปกครองพระสงฆ์ โดยจัดตั้ง "มหาเถรสมาคม" ขึ้นมาเป็นองค์กรของสงฆ์ที่ทำหน้าที่ดูแลรับผิดชอบและบริหารกิจการสงฆ์ทั่วประเทศ