คือ
สารเนื้อเดียวที่เกิดจากสารบริสุทธิ์ตั้งแต่สองชนิดขึ้นไปผสมกัน
โดยไม่เกิดปฏิกิริยาเคมี จุดเดือด และจุดหลอมเหลวไม่คงที่
ตัวอย่างเช่น สารละลายน้ำเกลือ ทิงเจอร์ไอโอดีน แอลกอฮอล์70%
น้ำเชื่อม เป็นต้น
องค์ประกอบของสารละลาย
ตัวทำละลาย
(solvent) ตัวถูกละลาย
(solute)
ทำไมสารละลายมีอุณหภูมิขณะเดือดไม่คงที่
เพราะสารละลายประกอบด้วยสารตั้งแต่ 2 ชนิดขึ้นไปมารวมกัน
ขณะที่สารละลายเดือดก็จะมีอุณหภูมิเพิ่มขึ้นไม่คงที่ เช่น
สารละลายน้ำกับเอทานอล เมื่อสารละลายเดือดเอทานอลซึ่งมีจุดเดือดต่ำกว่าน้ำจะระเหยกลายเป็นไอก่อนน้ำ
ทำให้อัตราส่วนของน้ำกับเอทานอลเปลี่ยนไปเรื่อยๆ ในที่สุดจุดเดือดก็จะคงที่
ก็คือจุดเดือดของน้ำนั่นเอง
ปัจจัยที่มีผลต่อการละลายของสาร
ชนิดของสาร อุณหภูมิ ความดัน
ความสามารถในการละลายของสาร(Solubility)ขึ้นอยู่กับ
ชนิดของสาร
เช่น โซเดียมคลอไรด์(Nacl) แต่บางชนิดเมื่ออุณหภูมิเพิ่มขึ้นก็จะมีความสามารถในการละลายลดลง
เช่น ก๊าซทุกชนิด แคลเซียมโครเมต()
ความดัน ในกรณีที่ก๊าซละลายในของเหลว ถ้าความดันสูงก๊าซจะละลายได้ดี
เช่น ก๊าซคาร์บอนไดออกไซค์ละลายในน้ำอัดลม ถ้าเราเพิ่มความดันปริมาณก๊าซคาร์บอนไดออกไซค์ที่ละลายในน้ำจะเพิ่มขึ้น
แต่ถ้าเราเปิดฝาขวด(ลดความดัน) จะทำให้ก๊าซคาร์บอนไดออกไซค์หนีจากของเหลว
นั่นคือก๊าซละลายได้น้อยลง
การพิจารณาว่าใครคือตัวทำละลายและใครคือตัวถูกละลาย
พิจารณาที่สถานะ
ถ้าสารที่มารวมกันมีสถานะต่างกัน สารที่มีสถานะเหมือนกับสารละลายจะเป็นตัวทำละลาย
เช่น น้ำเกลือ(น้ำ+เกลือ) น้ำและน้ำเกลือต่างก็เป็นของเหลว
ดังนั้นน้ำเป็นตัวทำละลาย และเกลือเป็นตัวละลาย
พิจารณาที่ปริมาณ
ถ้าสารที่มารวมกันมีสถานะเดียวกัน สารที่มีปริมาณมากกว่าจะเป็นตัวทำละลาย
เช่น อากาศ( ก๊าซไนโตรเจน 78% ออกซิเจน 21% และก๊าซอื่นๆอีก
1%) ก๊าซไนโตรเจนเป็นตัวทำละลายเพราะมีปริมาณมากที่สุด
ส่วนก๊าซที่มีปริมาณน้อยกว่าได้แก่ ก๊าซออกซิเจนและก๊าซอื่นๆจะเป็นตัวถูกละลาย
สารละลายที่มีสถานะและปริมาณเท่ากัน
เราจะให้อะไรเป็นตัวทำละลายก็ได้ ส่วนสารที่เหลือก็จะเป็นตัวละลาย
สถานะของสารละลายมี
3 สถานะคือ
ของแข็ง
เช่น ทองเหลือง(ทองแดง+สังกะสี) ฟิวส์(บิสมัส+ตะกั่ว+ดีบุก)
นิโครม(นิกเกิล+โครเมียม) นาก(ทองคำ+ทองแดง)
ของเหลว
เช่น น้ำส้มสายชู(น้ำ+กรดแอซิติก) น้ำอัดลม(น้ำ+ก๊าซคาร์บอนไดออกไซค์+น้ำตาล)
น้ำเกลือ น้ำเชื่อม ยาแดง
ก๊าซ
เช่น อากาศ(ไนโตรเจน+ออกซิเจน+ก๊าซอื่นๆ) ก๊าซธรรมชาติ
ก๊าซหุงต้ม ก๊าซชีวภาพ
|