พยาธิใบไม้ที่ทำให้เกิดโรคปลานั้นพบทั้งที่ขณะเป็นตัวเต็มวัยแล้ว
และตัวอ่อน ตัวเต็มวัยของพยาธิใบม้จะพบได้ในทางเดินอาหารภายในช่องท้องไม่ค่อยทำอันตรายต่อปลาเท่าใดนัก
ต่างกับตัวอ่อนซึ่งพบฝฝังตัวอยู่บริเวณเหงือก และอวัยวะภายในต่างๆ
ทำให้เกิดความเสียหายกับเนื้อเยื่อของเหงือกเป็นอย่างมากโดยเฉพาะอย่างยิ่งในลูกปลาที่เป็นโรคนี้จะมีอาการกระพุ้งแก้มเปิดอ้าอยู่ตลอดเวลาว่ายน้ำ
ทุรนทุรายลอยตัวอยู่ที่ผิวน้ำ ผอมเหงือกบวม อาจมองเห็นจุดขาวๆ
คล้ายเม็ดสาคูขนาดเล็กเป็นไตแข็งบริเวณเหงือกได้ และปลาจะทยอยตายเรื่อยๆ
ปลาหลายชนิดในแหล่งน้ำธรรมชาติอาจพบพยาธิใบไม้เต็มวัยได้ส่วนพยาธิใบไม้ตัวอ่อนพบมากในปลา
จีน ดุก นิล สวายและปลาสวยงามอีกหลายชนิดที่เลี้ยงในบ่อที่มีการใส่ปุ๋ยคอกเพื่อทำให้เขียว
การป้องกันรักษา
1. ควรหลีกเลี่ยงการใช้ปุ๋ยคอก เพราะอาจจะมีไข่ของพยาธิใบไม้ติดมาถ้าหากจำเป็นต้องใช้ปุ๋ยคอกควรตากให้แห้งเป็นอย่างดีก่อนใช้ และควรกำจัดหอย ซึ่งจะเป็นตัวช่วยเสริมในการระบาดของพยาธิชนิดนี้ครบวงจร โดยการตากบ่อให้แห้งและโรยปูนขาวให้ทั่วในอัตรา 30-50 กิโลกรัมต่อไร หลังจากจับปลาขึ้นขายทุกครั้ง
2. ยังไม่มีวิธีรักษาหรืดกำจัดตัวอ่อนของพยาธิใบไม้ที่เกาะบนตัวปลา
