จุดประสงค์ปลายทาง  

        สามารถให้รายละเอียดเกี่ยวกับการแบ่งภูมิศาสตร์ของประเทศไทยได้

จุดประสงค์นำทาง

1. ให้ความหมายของคำว่า  ภาค  ภูมิภาคได้

2. ระบุวัตถุประสงค์ของการแบ่งเขตในลักษณะต่างๆได้

3. บอกมุ่งหมายในการแบ่งภาคภูมิศาสตร์ได้

4. ชี้แจงรายละเอียดเกี่ยวกับความเป็นมาของการแบ่งภูมิศาสตร์

ของไทย

5. อธิบายหลักเกณฑ์ในการแบ่งภูมิศาสตร์ของไทยในปัจจุบันได้

6. สรุปลักษณะสำคัญของแต่ละภาคได้

เรื่องการแบ่งภาคภูมิศาสตร์ของประเทศไทย  

จุดประสงค์การเรียนรู้     มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการแบ่ง

ภูมิศาสตร์ของประเทศไทย

        ภาค  ภูมิภาค  เขต  (region ,area)  หมายถึง  บริเวณหน่วยใดหน่วยหนึ่งของพื้นแผ่นดินในโลกที่มีลักษณะทางใดทางหนึ่งหรือหลายๆอย่างที่คล้ายคลึงกัน  เช่น  ในทางธรรมชาติ  ทางเศรษฐกิจ  ทางวัฒนธรรม  ทางการเมือง  หรือมีลักษณะสำคัญที่เด่นชัดเหมือนกันอย่างใดอย่างหนึ่งจนรวมเป็นภาคเดียว  บริเวณเดียวกัน  และในขณะเดียวกันก็มีลักษณะแตกต่างออกไป  จากบริเวณใกล้เคียงโดยรอบ

        การแบ่งเขตลักษณะต่างๆ  ล้วนมีวัตถุประสงค์ที่จะแบ่งซอยพื้นที่ให้มีขนาดเล็กลง  เพื่อสะดวกในการเรียกชื่อการปกครอง  ในการศึกษาสภาพพื้นที่นั้นๆในด้านใดด้านหนึ่ง

         ความมุ่งหมายในการแบ่งภาคภูมิศาสตร์  (Geographic  region)  
คือ  เพื่อให้สามารถในการกำหนดขอบเขตของพื้นที่ขนาดต่างๆที่มีลักษณะทางภูมิศาสตร์  เป็นเฉพาะตนเองแตกต่างจากพื้นที่อื่นๆและสามารถเข้าใจเกี่ยวกับลักษณะของพื้นที่นั้นๆได้ชัดเจนและสะดวกยิ่งขึ้น

          การแบ่งภาคภูมิศาสตร์ของแต่ละประเทศจะได้จำนวนภาคที่ไม่เท่ากัน ขึ้นอยู่กับขนาดและความแตกต่างทางด้านกายภาพของพื้นที่ภายในของ
ประเทศนั้น

          ในปัจจุบันนี้  ประเทศไทยแบ่งภาคภูมิศาสตร์ออกเป็น  6  ภาค  โดย
คณะกรรมการภูมิศาสตร์แห่งชาติ  ในปีพ.ศ.2520

หลักเกณฑ์การแบ่งภาค  

1. การเรียกชื่อภาค  ใช้ทิศเป็นหลัก

2. การกำหนดขอบเขตอาณาบริเวณของแต่ละภาค  พิจารณาจากองค์ประกอบของสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ  เช่น  ลักษณะภูมิประเทศ  ภูมิอากาศ  ทรัพยากรธรรมชาติ  และองค์ประกอบของสิ่งแวดล้อมทางวัฒนธรรม  เช่น  ความเป็นอยู่  ภาษา  วัฒนธรรมประเพณี  ความเชื่อเป็นต้น

3. การแบ่งขอบเขตของภาคให้ยึดแนวการแบ่งของจังหวัดเป็นสำคัญโดยกำ
หนดว่า จังหวัดใดอยู่ภาคใด  ก็ให้ทั้งจังหวัดอยู่ในภาคนั้น  ถึงแม้จะมีความแตกต่างด้านสิ่งแวดล้อมภายในจังหวัด

ภาคภูมิศาสตร์ของประเทศไทย  6  ภาค  ได้แก่

1. ภาคเหนือ  มี  9  จังหวัด  มีเนื้อที่ภาคเป็นอันดับ 2  คือ 93,691  ตร.กม.

2. ภาคตะวันออกเฉียงเหนือมี  19  จังหวัด  มีเนื้อที่มากเป็นอันดับ  1  คือ  168,854  ตร.กม.และมีประชากรมากเป็นอันดับ  1

3. ภาคกลาง  มี  22 จังหวัด  มีเนื้อที่ภาคเป็นอันดับ  3  คือ  91,795  ตร.กม. มีประชากรมากเป็นอันดับ  2

4. ภาคตะวันออก  มี  7  จังหวัด  มีเนื้อที่ภาคเป็นอันดับสุดท้าย  คือ  34,381  ตร.กม.

5. ภาคตะวันตก  มี  5  จังหวัด  มีเนื้อที่ภาคเป็นอันดับ  5  คือ  53,679  
ตร.กม. มีประชากรน้อยที่สุด

6. ภาคใต้  มี 14  จังหวัด  มีเนื้อที่ภาคเป็นอันดับ  4  คือ  70,715  ตร.กม. มีประชากรมากเป็นอันดับ  3