พระฤาษีครูและเครื่องหมายแห่งความกตัญญูรู้คุณอาจารย์

         พ่อแก่เป็นคำสามัญใช้ในวงการโขนละคร ความจริงคือพระฤาษีครูและหมายรวมถึงครู อาจารย์ทุกท่านในอดีตจนถึงปัจจุบันทักรู้จักและไม่รู้จักชื่อของท่าน และเป็นเครื่องหมายแห่งความกตัญญูรู้คุณอาจารย์นาฏศิลปะ ในพิธีไหว้โขนละครจึงนิยมปั้นหุ่นรูปพระฤาษีครูเป็นประธานในพิธี

        พระฤาษีเป็นนักบวชประเภทหนึ่งในศาสนาฮินดู อาศัยอยู่ในป่ามีชีวิตเรียบง่าย มุ่งทำจิตรภาวนาและสมาธิให้ใจสงบและเกิดประโยชน์ แต่มีภรรยาได้ ในศาสนาฮินดูถือว่าพระศิวะมีรูปร่างหนึ่งเป็นพระฤาษีและครูที่ประสิทธิ์ประสาทนาฏศิลปมีร่างหนึ่งเป็นพระฤาษี มูลเหตุแห่งความเขื่อว่าพระศิวะเป็นครูนาฏศิลปะเพราะพระศิวะเป็นสูงสุดมีหน้าที่สร้างความสมดุลในธรรมชาติ บันดาลให้เกิดหรืดไม่เกิดความอุดมสมบูรณ์ ลมหายใจและการเคลื่อนไหวของพระศิวะเป็นลมหายใจแห่งธรรมชาติด้วย ชาวฮินดูจึงให้ความเคารพนับถือรูปพระศิวะนาฏราช(พระศิวะ ราชาแห่งนาฏศิลป) ในวงการโขนละครยังนับถือพระพิราบยักษ์เป็นครูนาฏศิลปด้วยโดยมีตำนานเล่าว่าพระพิราพ เป็นคนที่ท่าร่ายรำนาฏศิลปะขึ้น แล้วสอนมนุษย์ให้เรียนรู้