ศิลปะกรีก (Greek Art)

                ชาวกรีกเป็นมนุษย์เผ่าพันธุ์อินโด-ยูโรเปียนที่อพยพเคลื่อนย้ายลงสู่แหลมบอลข่าน ตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ จนกระทั่ง 2,000 ปี ก่อน ค.ศ. จึงได้ตั้งหลักที่เป็นประเทศกรีซในปัจจุบัน ประกอบด้วย 2 รัฐใหญ่ที่สำคัญคือเอเธนส์ และสปาตา ชาวกรีกมีการศึกษาศิลปวิทยาจนมีความเจริญทางด้านวิทยาศาสตร์ อักษรศาสตร์ ปรัชญา และการปกครอง ศิลปกรรมกรีกมีความเจริญสูงสุด เป็นแบบฉบับในทางศิลปะของมนุษยชาติตั้งแต่ยุคโบราณจนถึงปัจจุบัน

                ศิลปกรรมของกรีกที่สำคัญได้แก่ งานสถาปัตยกรรม อาทิ วิหาร สนามกีฬา หอประชุม และสถานที่แสดงอุปรากร วิหารที่มีชื่อเสียงที่สุดคือ วิหารพาร์เธนอน (Parthenon) สร้างด้วยหินอ่อนสีขาว มีความงดงามมากแม้จะสร้างมาแล้วเป็นเวลานานกว่า 2,000 ปี ก็ไม่มีที่ติว่าควรจะ  แก้ไขข้อบกพร่องส่วนใดส่วนหนึ่งของวิหารพาร์เธนอน ภายในวิหารตกแต่งด้วยภาพแกะสลักอย่างวิจิตรงดงาม

อิทธิพลของสภาพภูมิศาสตร์ที่มีต่อประวัติศาสตร์กรีก
                ภูเขามาก ทำให้เกิดรัฐเล็กรัฐน้อย ภูเขาเป็นแหล่งวัสดุหินอ่อน สภาพพื้นดิน ขาดความอุดมสมบูรณ์ทะเล เป็นแหลมยื่นไปในทะเล  นับถือธรรมชาติ นับถือเทพเจ้าหลายองค์ (Polytheism)  นักปรัชญา โซเครติส เพลโต อริสโตเติล

ประติมากรรม  นิยมสลักรูปหินอ่อน 2 แบบคือ

1.คูรอส (Kouros) รูปผู้ชายเปลือยเต็มตัวในท่ายืน

2.โคเร (Kore) รูปผู้หญิงเต็มตัว ใส่เสื้อผ้าเรียบร้อยในท่ายืน

ดวงตาใหญ่ เบิกโพลง มีรอยยิ้มคล้ายการกลั้นยิ้ม - ยิ้มแบบอาร์เคอิด (Archaic Smile)

สถาปัตยกรรม  วัสดุใช้หินปูนและหินอ่อนสิ่งก่อสร้างสาธารณะ วิหาร

โธลอส (Tholos) สิ่งก่อสร้างที่มีแผนผังเป็นรูปวงกลม หลังคารูปกรวย มีฐานเป็นบันไดล้อม 3 ชั้น มีเสาล้อมรอบภายในสุสาน

โรงมหรสพ (Theatre) สร้างที่นั่งเป็นชั้น ๆ ขึ้นไป

ศิลปกรรมสมัยคลาสสิค

                สถาปัตยกรรม อโครโปลิส (Acropolis) เนินดินหรือภูเขาเล็ก ปกติใช้เป็นป้อมปราการและต่อมากลายเป็นที่สิงสถิตของ เทพเจ้าวิหารพาร์เธนอน (Parthenon)           วิหารอีเรคเธอุม (Erectheum) วิหารโพรไพเล (Propylae) โรงมหรสพ (Theatre) /อะกอรา (Agora) / สเตเดียม / ฮิปโปโดรม

ประติมากรรม  รูปคนแสดงท่าทางเคลื่อนไหวมากขึ้น การทำกล้ามเนื้อถูกต้องตามหลักกายวิภาค

ประติมากรคนสำคัญในสมัยคลาสสิค

1.พิดิอัส (Phidias) สลักรูปหญิงนุ่งห่มเสื้อผ้าเบาบางแนบเนื้อคล้ายเปียกน้ำ

2.โพลีไคลตุส รูปชายเปลือย

3.ไมรอน  รูปเทพนิยาย นักกีฬา ท่าทางเคลื่อนไหว ขว้างจาน

4.แพร็กซิเทลิส วิธีการยืน การวางท่าแบบให้เส้นเป็นรูปตัว "S"

สรุป ลักษณะเด่นของ Greek Art

                แนวคิด เป็นเรื่องความดีงาม คุณธรรมคือความรู้มีสุนทรียภาพสูง มีทักษะสูง เป็นยุคทองทางอารยธรรมของโลกก่อนคริสต์ศักราช สร้างระบบคิดเป็นวิทยาศาสตร์ เช่น สัดส่วนทองบูชาเทพเจ้า แต่แบ่งออกเป็นสองฝ่าย ฝ่ายธรรมะและอธรรม คือคนดีบูชาเทพเจ้าฝ่ายดีงาม เทพเจ้าดีงามจะคอยปกป้องจากเทพฝ่ายชั่วร้ายงานศิลปกรรมเด่น ได้แก่ สถาปัตยกรรมและประติมากรรม ส่วนงานจิตรกรรมนั้นเป็นรอง ไปอยู่ในจุลศิลป์งานประติมากรรม นิยมสร้างรูปคนเหมือน เทพเจ้า นักกีฬา แสดงความงามของรูปทรงที่สมบูรณ์ งดงามไปพร้อมกับจิตใจที่งามมีนักปราชญ์เกิดขึ้นมากมาย ระบบปกครองเป็นสาธารณรัฐ

งานสถาปัตยกรรมกรีกแบ่งตามลักษณะหัวเสา 3 แบบใหญ่ ๆ คือ

1. แบบดอริก (Doric) 2. แบบไอโอนิก (Ionic) 3. แบบคอรินเทียน (Corinthian)

                งานทางด้านประติมากรรมของกรีก นิยมสร้างสรรค์แนวเหมือนจริง (Realistic) โดยเฉพาะสรีระของคนเรา ชาวกรีกถือว่ามีความงดงามยิ่ง ชาวกรีกจึงนิยมปั้นและแกะสลักรูปคนเปลือยกายไว้มากมาย งานประติมากรรมลอยตัวที่มีชื่อเสียง ได้แก่ เทพธิดาวีนัส (Venus) รูปเทพเจ้าอพอลโล (Apollo) รูปนักกีฬาไมรอน (Myron) ประติมากรรมโลหะสัมฤทธิ์รูปเด็กหนุ่ม เป็นรูปเปลือยที่มีส่วนสัดของร่างกาย ตลอดจนการจัดวางท่วงท่าได้อย่างงดงาม

สมัยเฮลเลนนิสติค

                ประติมากรรม  ชอบแสดงอารมณ์รุนแรง ท่าทางเคลื่อนไหวบิดเอี้ยวกายมากขึ้นซับซ้อน เนื้อหาจากศาสนา เทพนิยา นักกีฬา นักรบ รูปเลาคูนและบุตร รูปเทพีในค์แห่งซาโมเธรส (Nike) เทพีแห่งชัยชนะ รูปอโพรไดท์แห่งเกาะเมลอส (Aphrodite of Melos) (-วีนัสเดอ ไมโล)

                สถาปัตยกรรม  หัวเสาแบบคอรีนเธียน    วิหาร     โรงละคร


ข้อมูลและรูปภาพจาก : http://www.project.cmru.ac.th/ruth/lesson/unit6.htm